Fibromiyalji

Fibromiyalji Nedir?

Fibromiyalji, tüm vücutta yaygın kas ağrıları ve vücuttaki belirli noktalarda kronik ağrı ile karakterize, uyku problemlerine ve bilişsel bozukluklara yol açan bir yumuşak doku romatizmasıdır. Toplumun yaklaşık %3’ünde görülen fibromiyalji sendromuna, genellikle orta yaş grubundaki kadınlarda rastlanmaktadır. Ağrı, hastalığın başlıca belirtisidir.

Fibromiyalji Nedenleri Nelerdir?

Nedenleri henüz net olarak anlaşılamamış olsa da bazı faktörlerin fibromiyalji sendromunu tetiklediği anlaşılmıştır. Bu faktörlerden bazıları aşağıdaki gibi sıralanabilir:    

• Genetik Faktörler: Hastalıkla ilgili genler henüz tam olarak tanımlanmamış olsa da birinci dereceden yakınlarında fibromiyalji görülen kişilerin bu sendroma yakalanma riskinin büyük ölçüde arttığı saptanmıştır.

 

• Travma: Ağır bir fiziksel veya duygusal travma yaşayan insanlarda fibromiyalji gelişme riski yüksektir. Hastalığın travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ile bağlantılı olduğu bulunmuştur.

 

• Enfeksiyon: Daha önceden geçirilmiş bazı enfeksiyonların da hastalığı tetikleyebildiği ve hastalığın belirtilerini kötüleştirebildiği saptanmıştır.

 

• Stres: Stresin kişide fibromiyalji gelişmesine katkıda bulunabilecek hormonal değişiklikler ile bağlantılı olduğu bulunmuştur.

 

• Kişilik Yapısı: Mükemmeliyetçi, hassas yapılı ve işkolik insanlarda, fibromiyalji sendromu daha sık görülmektedir.

Fibromiyaljinin Başlıca Belirtileri Nelerdir?

Fibromiyalji belirtileri, vücudun belirli noktalarında hassasiyet ve ağrı ile kendini gösterir. Özellikle kronik yorgunluk sendromu, bel ve boyun fıtıkları, depresyon gibi rahatsızlıklarla karıştırılan fibromiyalji sendromunun başlıca belirtileri aşağıdaki gibi sıralanabilir:  

• Yaygın kas ağrısı
• Yorgunluk
• Vücudun belli noktalarında aşırı hassasiyet
• Kas krampları
• Depresyon hali
• Uyku kalitesinde bozulma
• Algı bozuklukları

Fibromiyalji Tanısı Nasıl Konulur?

Gösterdiği belirtiler sebebiyle diğer hastalıklarla kolayca karıştırılabilen fibromiyaljinin doğru teşhisi oldukça önemlidir. Hastalığın tanısı için özel bir test bulunmamaktadır. Öncelikle hastanın geçmiş öyküsü dinlenir ve fizik muayenesi yapılır. Geçmiş yıllarda fibromiyalji muayenesinde tetik noktaları denilen vücudun 18 hassas noktasından yaklaşık 11’inde yaygın ağrı ve hassasiyet var ise hastaya fibromiyalji tanısı konulmaktaydı. Ancak 2016 yılında fibromiyalji tanı kriterlerinde yapılan güncellemelerde belirtilen 5 ağrı bölgesinin 4’ünde kas-iskelet ağrısı yaşayan hastalarda fibromiyalji teşhisi değerlendirilmektedir.

Fibromiyalji Tedavisi Nasıl Olur?

Fibromiyalji sendromunun kesin bir tedavisi yoktur fakat tedaviyle belirtilerin hafifletilmesi ve hastanın yaşam kalitesinin iyileştirilmesi amaçlanır. Oldukça karmaşık bir rahatsızlık olan fibromiyalji için multidisipliner bir tedavi yaklaşımı benimsenmelidir. Ağrı kesiciler, antidepresanlar, kas gevşeticiler ve uyku hapları, ağrıların azaltılmasında ve uyku kalitesinin artırılmasında etkilidir. Medikal tedavinin yanı sıra akupunktur, ozon terapi ve fizik tedavi uygulamaları da fibromiyalji sendromunun yönetiminde önemli role sahiptir. Kasları kuvvetlendirmeye, dayanıklılığı artırmaya yönelik aerobik, germe ve güçlendirme egzersizleriyle belirtilerin kontrol alına alınması ve vücuttaki stresin azaltılması sağlanabilir. Ayrıca hastanın dengeli bir diyet programı takip etmesinin semptomların iyileştirilmesine yardımcı olduğu düşünülmektedir.